مستربچ چیست
مستربچ یک افزودنی جامد است که در فرآیند تولید پلاستیک برای ایجاد رنگ یا افزایش خواص خاص مواد پایه استفاده می شود. این شامل غلظت بالایی از رنگدانه ها و یا مواد افزودنی است که در طی فرآیند گرمایش در یک پلیمر پایه کپسوله می شوند و سپس سرد شده و به صورت گرانول بریده می شوند. سپس این گرانول ها در طی فرآیند قالب گیری با پلیمر خام مخلوط می شوند تا به ویژگی های مورد نظر در محصول نهایی دست یابند.
انواع مستربچ
مستربچ‌ها ترکیبات پلیمری هستند که به منظور بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مواد پلیمری به آنها اضافه می‌شوند. انواع مختلفی از مستربچ‌ها وجود دارد که می‌توان آنها را به دسته‌های مختلفی تقسیم بندی کرد:
مستربچ‌های رنگی
این نوع مستربچ‌ها برای افزودن رنگ به محصولات پلاستیکی استفاده می‌شوند. معمولاً حاوی پیگمنت‌ها یا دانه‌های رنگی هستند.
مستربچ‌های افزودنی
این نوع مستربچ‌ها شامل مواد شیمیایی مختلفی هستند که میتوانند به بهبود خواص فیزیکی و شیمیایی پلیمری کمک کنند، از جمله:
- مستربچ‌های پایدارکننده UV: برای حفاظت از مواد در برابر پرتوهای فرابنفش.
- مستربچ‌های آنتی‌اکسیدان: برای جلوگیری از تخریب مواد تحت تأثیر اکسیژن.
- مستربچ‌های ضدعفونی‌کننده و ضد باکتری: برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها.
مستربچ لیز کننده
مستربچ لیز کننده نوعی مستربچ است که حاوی مواد روان‌کننده می‌باشد. این مواد به منظور کاهش اصطکاک بین پلیمرها در طی فرآیندهای تولید و بهبود خواص جریان پذیری پلیمرها به کار می‌روند. مستربچ لیز کننده میتواند در فرآیندهای اکستروژن، تزریق پلاستیک و دیگر روش‌های تولید پلاستیک مفید باشد.
مستربچ براق کننده
مستربچ براق‌کننده نوعی مستربچ است که برای افزایش براقیت و درخشندگی سطح محصولات پلاستیکی استفاده میشود. این مستربچ حاوی افزودنی‌های خاصی است که میتوانند ویژگی‌های سطحی پلیمرها را تغییر دهند و سطحی صاف‌تر و براق‌تر ایجاد کنند.
مستربچ پرکننده
مستربچ پرکننده نوعی مستربچ است که به منظور کاهش هزینه‌های تولید و بهبود برخی از خواص فیزیکی و مکانیکی پلیمرها به کار می‌رود. این نوع مستربچ شامل پرکننده‌های معدنی مانند کربنات کلسیم، تالک، کائولین، یا باریت است که در یک پایه پلیمری مانند پلی‌اتیلن یا پلی‌پروپیلن توزیع می‌شوند.
فرآیند تولید مستربچ چیست؟
فرآیند تولید مستربچ شامل چندین مرحله اصلی است که به تفصیل در زیر توضیح داده شده‌اند:
- آماده‌سازی مواد اولیه
مواد اولیه شامل پلیمر پایه (رزین) و افزودنی‌ها (پیگمنت‌ها، مواد تقویت‌کننده، مواد ضد اشعه UV و غیره) تهیه می‌شوند.
- مخلوط کردن
مواد اولیه با استفاده از دستگاه‌های مخلوط‌کن، به‌طور یکنواخت ترکیب می‌شوند تا مخلوط اولیه‌ای حاصل شود.
- اکستروژن
مخلوط اولیه وارد اکسترودر میشود. در این مرحله، مواد به وسیله حرارت و فشار به حالت مذاب درمی‌آیند و به طور یکنواخت ترکیب می‌شوند.
- خنک سازی
ماده مذاب از دستگاه اکسترودر خارج شده و از طریق سیستم‌های خنک‌کننده (معمولاً آب) خنک میشود تا به حالت جامد درآید.
- خرد کردن
ماده جامد شده به صورت رشته‌های پلاستیکی نازک (پلت) درآمده و سپس خرد میشود تا به اندازه‌های کوچکتر و یکنواخت تبدیل شود.
- دانه‌بندی
مواد خرد شده به دانه‌های کوچکتری تقسیم می‌شوند تا استفاده از آنها در فرآیندهای تولید پلاستیک راحت‌تر باشد.
- بسته‌بندی
دانه‌های مستربچ به صورت کیسه‌ها یا بسته‌های بزرگ بسته‌بندی شده و آماده ارسال به کارخانه‌های تولید پلاستیک می‌شوند.
مزایای مستربچ چیست؟
استفاده از مستربچ در صنعت پلاستیک مزایای متعددی دارد که شامل موارد زیر میشود:
- افزایش شفافیت و کنترل رنگ: مستربچ ها قدرت و دقت بالاتری در کنترل میزان کدری و شفافیت رنگ پلاستیک ها دارند.
- بهبود فرآیندهای ذوب: عوامل اتصال در مستربچ با پلیمرهای مورد استفاده مطابقت دارند که باعث بهبود فرآیندهای ذوب میشود.
- صرفه جویی در وقت و هزینه: استفاده از مستربچ ها میتواند در وقت، انرژی و هزینه های لازم برای مخلوط کردن پودرها و نیروی کار صرفه جویی کند.
- تنوع رنگ: مستربچ ها تنوع رنگ زیادی دارند که برای تولید محصولات مختلف بسیار مناسب است.
- بهبود خواص مکانیکی و ظاهری: مستربچ ها میتوانند خواص مکانیکی و ظاهری محصولات پلاستیکی را بهبود بخشند.
اجزای مستربچ
مستربچ شامل چندین جزء اصلی است که هر یک نقش خاصی در ایجاد ویژگی‌های مطلوب در محصولات پلاستیکی ایفا می‌کنند. اجزای اصلی مستربچ عبارتند از:
- پلیمر پایه (Carrier Polymer)
تعریف: پلیمر پایه ماده‌ای است که سایر اجزا در آن پراکنده می‌شوند.
ویژگی‌ها: باید با پلیمر اصلی که در تولید محصول نهایی استفاده میشود سازگار باشد.
- پیگمنت‌ها (Pigments)
تعریف: مواد رنگ‌زا که به مستربچ رنگ می‌دهند.
ویژگی‌ها: باید دارای پایداری نوری و حرارتی بالا باشند و با پلیمر پایه سازگار باشند.
- افزودنی‌ها (Additives)
تعریف: مواد شیمیایی که به منظور بهبود یا اصلاح خواص پلیمر اضافه می‌شوند.
انواع:
آنتی‌اکسیدان‌ها: برای جلوگیری از اکسیداسیون.
ضد UV: برای جلوگیری از تخریب ناشی از اشعه ماوراء بنفش.
آنتی‌استاتیک‌ها: برای کاهش الکتریسیته ساکن.
آنتی‌باکتریال‌ها: برای مقاومت در برابر رشد باکتری‌ها.
افزودنی‌های مقاوم در برابر شعله: برای بهبود خواص آتش‌گریزی.
براق کننده: یک نوع مستربچ است که برای افزایش براقی و درخشش سطوح پلاستیکی و دیگر مواد استفاده میشود.
لیزکننده: یک نوعی افزودنی است که به منظور کاهش اصطکاک و بهبود قابلیت جابجایی و شکل دهی مواد پلاستیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- پرکننده‌ها (Fillers)
تعریف: مواد معدنی یا آلی که به منظور کاهش هزینه و بهبود برخی خواص به پلیمر اضافه می‌شوند.
ویژگی‌ها: میتوانند خواص مکانیکی مانند سختی و مقاومت در برابر سایش را بهبود بخشند.
- روان‌کننده‌ها (Lubricants)
تعریف: موادی که به منظور کاهش اصطکاک در فرآیند تولید اضافه می‌شوند.
ویژگی‌ها: به بهبود جریان پلیمر در هنگام تولید کمک می‌کنند و از چسبیدن مواد به تجهیزات جلوگیری می‌کنند.
- عامل‌های سازگارکننده (Compatibilizers)
تعریف: موادی که به بهبود سازگاری بین پلیمر پایه و سایر اجزا کمک می‌کنند.
ویژگی‌ها: به ایجاد توزیع یکنواخت اجزا در پلیمر پایه کمک می‌کنند.
این اجزا به صورت یکنواخت در پلیمر پایه توزیع می‌شوند تا مستربچ با کیفیت بالا و ویژگی‌های مطلوب ایجاد شود.
برای خرید مستربچ یا رنگدانه (مستربچ افزودنی، مستربچ رنگی، مستربچ مشکی، مستربچ سفید) و کامپاند پلیمری به سایت هفت پلیمر مراجعه کنید و برای اطلاعات در مورد شرایط خرید و قیمت محصولات از مشاوره تخصصی کارشناسان هفت پلیمر بهره‌مند شوید.